Belofte: Wij dagen studenten uit het maximale uit hun studieperiode te halen 

Conclusie

Om de belofte ‘Wij dagen studenten uit het maximale uit hun studieperiode te halen’ waar te maken, hebben we ingezet op excellentieprogramma's, internationalisering, uitdagende keuzedelen en het bevorderen van interne doorstroom en doorstroom naar het hbo. Na een aantal jaren van beperkingen kwam het excellentie-onderwijs en de internationale mobiliteit dit jaar weer goed op stoom. Zo hebben 200 studenten een excellentieprogramma gevolgd, hebben studenten van 24 opleidingen meegedaan aan de vakwedstrijden en stonden 14 studenten in de finale van het NK. Door een brede benadering van internationalisering hebben meer studenten internationale ervaring op kunnen doen. Het aanbod van keuzedelen is wederom gegroeid, waarbij ook steeds vaker actueel en innovatief onderwijs wordt gerealiseerd. Tot slot is er verder gewerkt aan de aansluiting met het hbo door de inzet van skills coaches en het ontwikkelen van mhbo-opleidingen, waarmee onze studenten goed zijn voorbereid op het hbo. Deze belofte sluit aan bij het thema ‘gelijke kansen’.

Uitdagend en aantrekkelijk onderwijs

Excellentie

Ons excellentieprogramma UP biedt studenten de kans om zich verder te verdiepen in hun vak en hun kennis en vaardigheden te verbeteren. UP kent een breed spectrum aan mogelijkheden met 28 programma’s in vijf lijnen gericht op Vakverdieping, R&D, Internationaal, Vakwedstrijden en Challenges. 

Het programma richt zich op ambitieuze studenten die meer willen en meer kunnen. Deze studenten hebben een beslissende rol in de opzet en inhoud van de programma’s. Het UP-programma heeft in 2022, vooral na de zomer, de draad van voor de coronapandemie weer in belangrijke mate kunnen oppakken. Zo heeft -na twee jaar van online uitreikingen- op 28 juni weer een fysieke en feestelijke uitreiking van de getuigschriften in Amersfoort kunnen plaatsvinden. 

De gevolgen van de pandemie zijn echter nog steeds voelbaar in het excellentieprogramma, een programma dat bij uitstek gericht is op ontwikkeling en kansen voor zowel studenten als docenten. Voor velen is terug naar “normaal” al heel belastend. Een aantal programma’s is na de pandemie niet opgestart,  terwijl er bij andere trajecten een merkbare daling in het aantal deelnemende studenten is geweest.

In 2022 is de nieuwe visie van excellentie gepresenteerd waarbij de focus ligt op verdere verduurzaming en professionalisering, (nog) grotere invloed van studenten en groei van het aantal programma’s en deelnemende studenten. Deze visie wordt de komende jaren ROC-breed geïmplementeerd. 

Skills Heroes

Afgelopen jaar is het aantal deelnemende opleidingen aan Skills Heroes sterk gegroeid. Hierdoor waren meer colleges (10) en opleidingen (23) vertegenwoordigd. Zo doen we bredere ervaring op in de deelname aan vakwedstrijden. Ook hebben we als pen- en woordvoerder, samen met de gemeente en Utrechtse mbo-scholen, een succesvol NK georganiseerd met een recordaantal LOB-Experiences, 15.000 bezoekers in de Jaarbeurs Utrecht en veel landelijke media-aandacht voor het (Utrechtse) mbo.

Met 14 studenten hadden we ook een recordaantal finalisten. Op het NK hebben twee van de tien opleidingen een podiumplek behaald. Bij de kick-off van het nieuwe traject zijn er opnieuw 23 opleidingen die deelnemen aan het nieuwe programma, vanuit 11 Colleges. 

Internationalisering

Nadat in de loop van 2022 de meeste coronabeperkingen waren afgebouwd, kon de internationale mobiliteit weer volop worden opgepakt. Vooral voor studenten die belang hebben bij  internationale ervaring voor hun toekomstige carrière, zoals studenten horeca, toerisme en international business, was dit een belangrijke stap.

Met de verdere uitvoering van de strategie “Crossing Borders” zijn er meer mogelijkheden gekomen voor studenten en docenten om internationale competenties te ontwikkelen. Zo dragen de volgende initiatieven bij aan het ontwikkelen van die internationale competenties: de verdere uitbouw van het keuzedeel Internationaal II voor onze hele school, de samenwerking met de VS op het gebied van virtuele mobiliteit, de uitbouw van mobiliteit van niveau 1 & 2, het betrekken van internationaal georiënteerde bedrijven uit de regio en aandacht voor wereldburgerschap bij het vak burgerschap in een aantal colleges. Door naast mobiliteit ook in te zetten op andere vormen van internationalisering hebben veel meer studenten en docenten kennis kunnen maken met andere culturen.

In samenwerking met de Hogeschool Utrecht (HU) en een aantal buitenlandse partners is ook het internationale COVE (centres of vocational excellence) project SEED van gestart gegaan. Dit prestigieuze internationale project met een duur van vier jaar geeft studenten de mogelijkheid om in de vorm van challenges met duurzaamheid aan de slag te gaan in de nieuw te ontwikkelen wijk Hoefkwartier in Amersfoort.

Unesco

In april 2022 heeft -voor het eerst na de pandemie- weer een UNESCO driedaagse plaatsgevonden bij verschillende colleges. De vier UNESCO thema’s: Vrede en Mensenrechten, Duurzaamheid, Interculturele Dialoog en Wereldburgerschap werden daar samen met externe gasten nog eens extra onder de aandacht gebracht. Naast een directe verbinding van bepaalde thema's aan specifieke colleges, zoals Vrede en Mensenrechten aan het Veiligheid en Defensiecollege en Duurzaamheid aan het Tech college, is er ook veel aandacht besteed aan het verbreden van de thema’s over alle colleges. Daarbij is ook gekeken naar het bevorderen van de verdere bekendheid van het werk van UNESCO onder studenten en docenten. Wij participeren ook in het landelijke UNESCO scholennetwerk en een student van de campus Amersfoort is UNESCO ambassadeur geworden. 

Keuzedelen

In 2022 is het aanbod van keuzedelen verder uitgebreid naar ruim 450 (t.o.v. ruim 336 in 2021). Hiermee is de keuzevrijheid voor studenten verder vergroot, iets waar studenten nadrukkelijk aandacht voor hebben gevraagd in de JOB-enquête uit 2020. Uit de JOB van 2022 blijkt dat studenten iets positiever zijn over de keuzedelen. Helaas zijn er geen vragen opgenomen in de JOB 2022 over wat studenten van de grotere keuzevrijheid vinden. 

Er zijn meer niet-gekoppelde keuzedelen in het aanbod voor studenten opgenomen, vooruitlopend op de wetswijziging waarin de verplichte koppeling tussen keuzedeel en kwalificatie grotendeels wordt losgelaten. Belangrijker nog dan het aantal keuzedelen, is dat keuzedelen een relevante inhoud hebben voor studenten. We zien dat onderwijsteams de keuzedelen steeds vaker benutten om actueel en relevant onderwijs te creëren. In de snel veranderende arbeidsmarkt kan een kwalificatiedossier snel verouderd raken. Door keuzedelen te ontwikkelen, samen met andere partners, is het mogelijk om op actuele ontwikkelen in te spelen. Voorbeelden hiervan zijn het keuzedeel positieve gezondheid en het keuzedeel zorgtechnologie. Hierdoor ontstaan aantrekkelijke en praktijkrelevante modules voor zowel onze reguliere studenten als werkenden. 

Er zijn bij ons geen onderwijsteams die gebruikmaken van de mogelijkheid om af te wijken van de keuzedeelverplichting.

Ervaringen studenten

Ervaren onze studenten ons onderwijs als uitdagend en aantrekkelijk? Dat kunnen we -onder meer- afleiden uit hun antwoorden op relevante vragen in de JOB-monitor. De resultaten uit 2022 laten zien dat zij het meest positief zijn over hun docenten. Dat is belangrijk, want goede docenten maken het verschil voor studenten. Op andere onderdelen zijn zij minder positief. Dat motiveert ons om onverminderd in te zetten op aantrekkelijk en uitdagend onderwijs. Dat draagt immers bij aan hun leerplezier en leerrendement. 

Vragen uit Job-monitor 2022

Interne doorstroom

Studenten uitdagen, betekent ook dat studenten -wanneer zij dat willen- eenvoudig intern kunnen doorstromen. Uit onze interne monitoring blijkt dat de interne doorstroom van niveau 2 naar niveau 3/4 de afgelopen jaren redelijk stabiel is. Ongeveer 16% van de studenten stroomt door naar een opleiding op niveau 3 of 4

Doorstroom hbo

Het percentage van onze studenten dat na een mbo-diploma doorstroomt naar het hbo ligt al een aantal jaren rond de 35%. Uit de cijfers van de HU, waar het grootste deel van onze studenten naar doorstroomt, blijkt dat het aantal studenten dat in het eerste jaar van het hbo uitvalt, de laatste jaren aan het dalen is. Van de studenten die in 2021-2022 zijn gestart op het hbo, valt 33% uit in het eerste jaar, t.o.v. 46% van de studenten die in 2017-2018 zijn gestart. Dit uitvalpercentage ligt lager dan het percentage van andere mbo-scholen (37%). Tegelijkertijd zien we dat het percentage studenten dat in het eerste jaar een propedeuse haalt, ook daalt (van 28 naar 21%). Studenten vallen dus minder uit, maar presteren niet per se beter in het eerste jaar. De daling van de uitval is deels te verklaren door het opschorten van het bindend studieadvies in het hbo (studenten moeten 30 EC in twee jaar halen i.p.v. 50 EC jaar in een). Een andere verklaring is dat de aansluiting tussen mbo en hbo is verbeterd, o.a. door onze samenwerking met het hbo. Om onze studenten een succesvolle start te geven op het hbo, werken we in verschillende projecten samen met het hbo en hebben we deze samenwerking in 2022 voortgezet. 

Skillscoaches 

In 2022 is het project Skills Coaches afgerond. Het project heeft mooie resultaten en waardevolle inzichten opgeleverd: 

• Inzet van skills coaches bij keuzedelen 'Voorbereiding hbo' op locaties van ROC Midden Nederland en de HU (4 tot 8 weken 1 les in de week). Skills coaches ondersteunen en begeleiden tijdens meerdere lessen (afhankelijk van de behoefte vanuit de groep en het programma) mbo-studenten bij het lesprogramma. Hierdoor ontstaat een vertrouwensband en kan er op een laagdrempelige manier gesproken worden over de overstap naar het hbo.

• Incidentele inzet van skills coaches bij keuzedeel/gastles/LOB-les. Insteek van de les was een korte presentatie waarna een gesprek word gevoerd over welke verwachting een mbo-student heeft van de overstap naar het hbo. De skills coach vertelt hoe hij of zij dit zelf heeft ervaren en neemt de mbo-student mee in de praktijk van studeren aan de HU: lessen, docenten, systemen, bibliotheek, locaties en studielast.

• Skills coaches werden ingezet voor een-op-een coaching van mbo-studenten. Hier was beperkt animo voor, dus zijn skills coaches meer ingezet bij de andere activiteiten. 

• Meer dan 1000 studenten hebben in de afgelopen jaren geprofiteerd van het project Skills Coach. Dit waren voornamelijk studenten uit het economisch domein, waar de uitval in hbo het grootst was. 

• Project Skills Coach heeft eraan bijgedragen dat verschillende studenten, die zelf in aanraking zijn gekomen met skills coaches tijdens hun mbo-opleiding, zich hebben aangemeld als skills coach.

• Het project heeft bijgedragen aan samenwerking tussen docententeams van ROC Midden Nederland en Hogeschool Utrecht.

• Uit verschillende evaluaties en interviews blijkt dat mbo-studenten de inzet van skills coaches erg waardeerden. Het gaf hen een realistischer beeld van studeren aan het hbo.

Het project is grotendeels opgenomen in de staande organisatie. De inzet van skills coaches blijft mogelijk onder de vlag van 'peersupport'. Ook de HU blijft zich inspannen om studenten in te zetten als skills coach. 

Samenwerking AD en MHBO

Met de HU werken we ook nauw samen aan de ontwikkeling en uitvoering van verschillende AD-trajecten. Zo zijn mbo-docenten onderdeel van het ontwikkelteam voor AD's en geven hbo-docenten les bij het keuzedeel 'Voorbereiding hbo'. Daarnaast zijn voor een aantal AD-trajecten MHBO-opleidingen ontwikkeld. Een MHBO-opleiding is een versnelde (2 jaar) opleiding op niveau 4 waarin studenten stevig worden voorbereid op een goede start op het hbo. Voor MHBO-opleidingen gelden toelatingseisen en in het curriculum is expliciet aandacht voor hbo-vaardigheden, relevante keuzedelen en het vergroten van de zelfregie bij studenten. In 2022 boden we zeven MHBO-opleidingen aan.